Przemoc ze strony rówieśników
Nowy rok szkolny to dla wielu dzieci radosny czas, dający możliwość kontaktu z rówieśnikami. Niestety dla niektórych to czas doznawania krzywdy ze strony innych uczniów, który w rezultacie powoduje niechęć do chodzenia do szkoły. Przemoc rówieśnicza może mieć wile form i nie mieć miejsca tylko w szkole, ale również poza nią.
Istnieje wiele definicji przemocy rówieśniczej, na jej określenie używa się również wielu terminów. Do przemocy rówieśniczej może dochodzić na terenie szkoły, w drodze do szkoły lub ze szkoły, za pośrednictwem internetu lub telefonu komórkowego. Przemoc rówieśnicza to agresja, która oznacza świadome podejmowanie wrogich działań, mających na celu wyrządzenie komuś szkody
Cechą charakterystyczną przemocy jest nierównowaga sił – psychicznych lub fizycznych. W przypadku przemocy tworzą się dwie role: ofiary – osoby poszkodowanej, która nie potrafi sama się bronić i sprawcy – osoby nadużywającej własnej siły w relacjach z innymi.
Przemoc rówieśnicza to zjawisko polegające na agresywnym i świadomym dręczeniu, nękaniu czy prześladowaniu jednego lub kilku uczniów przez innych, w celu wywarcia na nich presji lub zadawania cierpienia emocjonalnego, fizycznego lub społecznego.
Przemoc możemy podzielić na:
Przemoc fizyczną (bicie, kopanie, popychanie, zamykanie w pomieszczeniach, niszczenie własności).
Przemoc werbalną (przezywanie, wyśmiewanie, obrażanie, obgadywanie, plotkowanie, grożenie, szantażowanie, obraźliwe sms-y).
Przemoc niewerbalną (wrogie gesty, miny, izolowanie).
Dzieci, które są ofiarami przemocy rówieśniczej najczęściej:
- mają sińce, zniszczone lub brudne ubranie, zniszczone przybory szkolne, zapytane nie potrafią wyjaśnić, co się stało.
- wyglądają na smutne i nieszczęśliwe.
-wycofują się z kontaktów z innymi, są zamknięte w sobie, często myślą o sobie, że są „gorsze”.
- stają się apatyczne lub agresywne, zmieniają im się nastroje.
-pogarszają się wyniki w nauce oraz unikają szkoły – np. rano skarżą się na bóle głowy, brzucha, tracą apetyt, często powtarzają, że „nie lubią tej szkoły”, „nienawidzą swojej klasy”.
-spóźniają się do szkoły, trzymają się blisko nauczyciela.
-kradną z domu pieniądze lub cenne przedmioty.
Każdy ma prawo do tego, aby czuć się bezpiecznie. Co można samemu zrobić, aby tak się stało
1. Podczas przerw staraj się przebywać w bezpiecznym miejscu w szkole, w towarzystwie kolegów i nauczycieli. Sprawca nie lubi świadków.
2. Jeśli spotka Cię coś złego w szkole, natychmiast poinformuj o tym nauczycieli i rodziców.
3. W trudnej sytuacji zawsze proś o pomoc i wsparcie, nie obawiaj się prosić o pomoc postronnych osób.
4. W kontakcie ze sprawcami przemocy zachowuj się pewnie i spokojnie, nie prowokuj ich. Powiedz jasno i wprost, że nie życzysz sobie takiego traktowania. Staraj się przede wszystkim spokojnie opuścić to miejsce tak szybko, jak to jest możliwe.
5. Jeśli sprawcy grożą Ci lub namawiają do czegoś, czego nie chcesz zrobić, zastosuj technikę „zdartej płyty”, powtarzając przez cały czas jedno zdanie, np. „mnie to nie interesuje”.
6. Na przezwiska możesz reagować za pomocą zdania, które ma pokazać, że to Cię nie dotyka, np. powtarzaj „możesz tak uważać”.
Każdy z nas powinien mieć świadomość, jakie szkody może wyrządzić przemoc.
Konsekwencje przemocy rówieśniczej, które mogą doświadczać osoby nią utknięte to przede wszystkim depresję, lęk społeczny, obniżone poczucie własnej wartości, zaburzenia psychosomatyczne, a w poważniejszych przypadkach nawet tak poważne problemy, jak myśli, czy próby samobójcze. Przemoc w szkole ze strony kolegów przynosi wiele poważnych konsekwencji, które oddziałują bardzo długo – badania wskazują, iż negatywne konsekwencje w obszarze zdrowia psychicznego w wyniku doświadczania przemocy rówieśniczej występują nawet u ludzi dorosłych, wiele lat po ukończeniu szkoły
W przypadku doświadczenia przemocy, należy jak najszybciej skorzystać ze wsparcia osób nam bliskich, do których mamy zaufanie, a jeżeli nie mamy takiej możliwości, należy jak najszybciej szukać pomocy wśród instytucji tym się zajmujących.
Przemoc rówieśnicza – gdzie szukać pomocy?
112 – Numer alarmowy
116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
116 123 – Kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych
800 119 119 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Towarzystwa Przyjaciół Dzieci
800 100 100 – Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawach dotyczących bezpieczeństwa dzieci
800 702 222 – Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego
800 12 12 12 – Dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka
800 080 222 – Infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i pedagogów
Warto wiedzieć, czym jest przemoc rówieśnicza, na czym polega i jak jej przeciwdziałać. Warto też przyjrzeć się dzieciom i ich zachowaniom. Może okazać się, że i naszych podopiecznych dotyka ten problem.